ประทีป อึ้งทรงธรรม ฮาตะ (9 สิงหาคม พ.ศ. 2495 - ) หรือเป็นที่รู้จักในชื่อ ครูประทีป อดีตสมาชิกวุฒิสภากรุงเทพมหานคร, นักสิทธิมนุษยชน ซึ่งปฏิบัติงานช่วยเหลือเด็กยากไร้ ภายในชุมชนแออัดคลองเตย, ผู้ก่อตั้งมูลนิธิดวงประทีป และมูลนิธิเด็กอ่อนในสลัม
ประทีปเป็นผู้รับมอบรางวัลแมกไซไซ สาขาบริการสาธารณะ ประจำปี พ.ศ. 2521 นอกจากนี้ ประทีปยังเป็น นักเคลื่อนไหวทางการเมืองเพื่อประชาธิปไตย โดยเข้าร่วมกับสมาพันธ์ประชาธิปไตย องค์กรหลักของผู้ชุมนุม ในเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ เมื่อ พ.ศ. 2535 และเป็นหนึ่งในแกนนำชุดที่ 2 ของแนวร่วมประชาธิปไตยขับไล่เผด็จการ (นปก.) ซึ่งเป็นการรวมกลุ่มขององค์กร ซึ่งมีจุดยืนต่อต้านรัฐประหาร ที่คณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข (คปค.) ก่อขึ้นเมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2549
ประทีปสมรสกับทัตซึยะ ฮาตะ นักสังคมสงเคราะห์ชาวญี่ปุ่น มีบุตรชายด้วยกันสองคนคือ อิสระและมิ่งบุญ ฮาตะ